استانداردهای فردی:
تحصیلات:
دبیر دروس عربی باید دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر باشد.
تأهل و تجرّد:
برای احراز این پست تفاوتی بین متأهلین و مجردین نیست.
سلامت فکری و جسمی و روانی:
دبیر درس عربی میبایست:
معتقد به مبانی و ارزشهای اسلامی باشد و آگاهی لازم نسبت به متون اسلامی (قرآن، کتب حدیثی، ادعیه و . . . ) داشته باشد.
از نظر جسمی باید دارای سلامت لازم در امر تدریس و فعالیتهای مربوطه باشد.
( لکنت زبان، لهجه غلیظ، نقص عضو، و . . . نداشته باشد.)
از نظر روانی کاملاً سالم باشد.
دارای قدرت تحمل و برخورد مناسب با ناهنجاریهای دانشآموزان را داشته باشد.
سن:
دبیر عربی بایستی حداقل 22 سال و حداکثر27 سال داشته باشد.
رشته تحصیلی:
برای احراز این پست ترجیحاً رشتهی زبان و ادبیات عرب لازم است.
تبصره: رشته الهیات و معارف اسلامی نیز بلامانع است.
آراستگی ظاهری:
دبیر عربی در نوع لباس و آراستگی ظاهری بایستی تابع عُرف رسمی و سنتی ایران باشد.
در میزان پوشش تابع مقررات اسلامی و دینی باشد.
علاقه:
دبیر عربی بایستی علاقه و انگیزه کافی نسبت به تدریس زبان عربی داشته باشد.
استاندارد دانش:
عمومی:
• دبیر درس عربی باید متون عربی مخصوصاً قرآن و ادعیه را به راحتی و صحیح بخواند.
• دبیر عربی بایستی در گفتار و بیان مطالب توانا باشد و بتواند مفاهیم مورد نیاز را به فراگیران انتقال دهد.
• دبیر درس عربی بایستی دارای اطلاعات کافی و منطبق با شرایط و نیازهای روز جامعه در زمینههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی باشد.
• دبیر عربی باید آگاهی لازم را از قصص قرآنی و اولیای الهی داشته باشد.
• دبیر عربی باید اطلاعات لازم را در زمینه تاریخ اسلام و ادیان الهی داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی توانایی نوشتن با خط خوش و خوانا را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی با آیین نگارش زبان فارسی آشنا باشد.
• دبیر درس عربی بایستی از تفاوتهای ساختاری زبان فارسی و زبان عربی اطلاعات کافی داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی ذوق و استعداد لازم را برای تبدیل مفهوم عبارات و یافتن معادل مناسب در دو زبان فارسی و عربی داشته باشد.
حرفهای:
• دبیر درس عربی بایستی با اصول و مبانی تعلیم و تربیت بر پایه و دستورات دبین مبین اسلام آشنا باشد.
• دبیر درس عربی بایستی آگاهی لازم نسبت به منابع و یافتههای جدید تعلیم و تربیت داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی با اهداف کلی آموزش و پرورش در زمینه جهت دهی به رشد همه جانبه دانشآموزان بر پایه دین اسلام آشنا باشد.
• دبیران درس عربی بایستی با مبانی نظری اهداف (علمی، آموزشی، سیاسی، اخلاقی، اقتصادی، زیستی، اعتقادی، فرهنگی و هنری) آشنا باشد.
• دبیر درس عربی بایستی در زمینه روان شناسی کودک و نوجوان با توجه به یافتههای جدید اطلاعات کافی داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی به قواعد و قوانین آموزش و پرورش در ابعاد مختلف آشنایی لازم را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی از به کار بردن قواعد و مقررات آموزش و پرورش در شرایط خاص تبحر لازم را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی در کلیات سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی و حرکتی آشنایی لازم را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی توانایی تطبیق و به کارگیری مفاهیم و محتوای دروس را با موقعیتهای واقعی زندگی روزمره داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی توانایی به کارگیری شرایط ویژه در فرآیند یادگیری، یاددهی را بر اساس تفاوتهای اجتماعی، فرهنگی و فیزیکی دانشآموزان را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی توانایی طراحی و برنامه ریزی آموزشی را به گونهای داشته باشد تا دانشآموزان را برای استفاده از مهارتهای ارتباطی و تبدیل شدن به عنصری مسئولیت پذیر آماده کند.
• دبیر درسی عربی بایستی توانایی تبدیل فراگیر به فردی خودکفا، متفکر و توانا در حل مسئله و . . . داشته باشد.
تخصصی:
• دبیر درس عربی بایستی توانایی درک اهداف کلی و جزیی دروس را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی نسبت به فنون ترجمه آشنایی لازم داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی بتواند پیام تربیتی متن دروس را درک کند.
• دبیر درس عربی بایستی با قواعد صرف و نحو عربی در حد نیاز آشنا باشد.
• دبیر درس عربی بایستی قدرت انتقال قواعد ذکر شده در دروس را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی شیوه صحیح مطالعه و تحقیق را بداند و با روش تحقیق آشنایی عملی داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی درس عربی را بستری برای درک بهتر متون دینی و قرآنی بداند و از قواعد دروس در این زمینه بهره ببرد.
استاندارد عملکرد:
الگوهای تدریس:
• دبیر درس عربی بایستی مهارتها و مفاهیم و ویژگیها و یا فرآیندهای تفکر را در تدریس خود به کار گیرد.
• دبیر درس عربی بایستی در فرآیند تدریس به تفاوتهای فردی توجه کرده و شرایط مناسب را برای یاددگیری مبتنی بر تفاوتهای فردی موجود بین فراگیران را ایجاد کند و تدریس را مطابق با این تفاوت و تنظیم میکند.
• دبیر درس عربی بایستی از راهبردهای مناسب سؤال برانگیز برای درگیر کردن فرآیندهای شناختی دانشآموزان و تشویق و ترغیب آنان برای رسیدن به سطح بالاتر استفاده کند.
• دبیر درس عربی بایستی مهارتهای بین فردی، عضویت مسؤلانه در گروه و انجام رفتار مسؤلانه با دیگر دانشآموزان را آموزش دهد.
• دبیر درس عربی بایستی از چشم اندازهای گوناگون و دیدگاههای متفاوت به منظور تسهیل در تلفیق دانش با تجارب دانشآموزان در طی برنامه درسی استفاده کند.
• دبیر درس عربی بایستی دانشآموزان را در بیان کردن، توضیح دادن و پاسخگویی به پیامدهای اخلاقی و عقلانی و یا اجتماعی درس عربی راهنمایی میکند.
• دبیر درس عربی بایستی یادگیری را با دانش پیشین دانشآموزان، تجارب و سوابق خانوادگی و فرهنگی او پیوند دهد.
مدیریت کلاس:
• دبیر درس عربی بایستی از انواع تکنیکهای برقراری ارتباط از جمله ارتباط کلامی و غیر کلامی و رسانهای برای ترویج همکاری و تعامل هدایت شده در کلاس استفاده نماید.
• دبیر درس عربی بایستی از فنون کلاسداری که احساس مسئولیت و مشارکت همهی افراد را ترغیب میکند استفاده نماید.
• دبیر درس عربی بایستی از عنوان مختلف تدریس به منظور تطبیق شیوههای تدریس با سطح ذهنی، حسی و اجتماعی هر دانشآموز استفاده نماید.
• دبیر درس عربی بایستی توانایی انتخاب شیوهها و روشهای تدریس جایگزین به منظور تحقق اهداف مختلف برنامههای درسی را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی از روشهای استفهامی مناسب با درس برای ایجاد انگیزه و تقویت روحیه پرسشگری و کنجکاوی دانشآموز استفاده کند.
• دبیر درس عربی بایستی از اهداف یادگیری در به چالش کشاندن و ایجاد انگیزه و درگیر نمودن فراگیر استفاده نماید.
• دبیر درس عربی بایستی از راهبردهای مناسب طرح سؤال جهت کمک به دانشآموزان برای تفکر و حل مسأله استفاده نماید.
• دبیر درس عربی بایستی توانایی طراحی برنامههای آموزشی استاندارد محور، کوتاه مدت و بلند مدت را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی تمایل به یادگیری را در همه دانشآموزان جذب و تقویت میکند و این نظریه را به اثبات میرساند که همه آنها میتوانند موفق شوند.
• دبیر درس عربی بایستی همه دانشآموزان را ترغیب میکند تا از آموختههای خود در تنظیم فرضیهها و انجام پژوهش استفاده کرده و فعالیتهای پژوهشی را بر مبنای آنچه را که دانشآموزان قبلاً یادگرفتهاند، هدایت میکند.
• دبیر درس عربی بایستی دانشآموزان را سازماندهی کند و آنها را برای کار فردی و گروهی به گونهای که در آن مشارکت کامل داشته باشند آماده میکند.
• دبیر درس عربی بایستی جوّ کلاس را به گونهای طراحی میکند که دانشآموزان را به استفاده از همدیگر به عنوان منابع دانش ترغیب کند. تا با دقت به سخنان و بحثهای یکدیگر گوش داده و در بحثهای مشترک شرکت کنند و برای نظرات سایر دانشآموزان احترام قایل شوند.
• دبیر درس عربی بایستی از بازخورد دانشآموزان و خانوادهها استفاده کرده و آموزش را بر پایه آن طراحی کند.
• دبیر درس عربی بایستی با دادن تکالیف مفید مشارکت دانشآموزان را در یادگیری تسهیل نموده و برای دانشآموزان موقعیتهای مناسبی را برای استفاده و تمرین آموختهها فراهم میکند.
• دبیر درس عربی بایستی بر مبنای اعتقاد عمل کند که همه دانشآموزان میتوانند یاد بگیرند و قادرند با انطباق مناسب در یک برنامه درسی فعال و چالش برانگیز مهارت پیدا کنند.
• دبیر درس عربی بایستی از برخورد و برنامهریزی مناسب با تفاوتهای جسمی، اجتماعی و فرهنگی استفاده نماید.
استفاده از فناوری (تکنولوژی)
• دبیر درس عربی بایستی مجموعهای از فعالیتها و مفاهیم بنیادی در ارتباط با تکنولوژی را کسب کرده باشد.
• دبیر درس عربی بایستی دانش استفاده از کامپیوتر برای حل مسأله، جمع آوری دادهها، مدیریت اطلاعات، ارتباطات و ارایه مطالب و تصمیمگیری را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی نسبت به به منابع جدید تکنولوژی برای به روز نگه داشتن اطلاعات خود به منظور تقویت فرآیند یاددهی و یادگیری آگاهی داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی توانایی استفاده از منابع امکانات و شیوههای مختلف فنآوری اطلاعات و ارتباطات را در تسهیل یاددگیری دانشآموزان را داشته باشد.
توسعه حرفهای:
• دبیر درس عربی بایستی در گردهم آیی و همایشهای گروههای آموزشی درس عربی شرکت فعال داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی بخاطر هم اندیشی با دیگر معلمان در انجمن علمی دبیران زبان عربی عضو باشد. تا در توسعه حرفهای فردی خود را دادههای دیگران بهتر استفاده نماید.
• دبیر درس عربی بایستی در دورههای آموزشی ضمن خدمت زبان عربی شرکت کند.
• دبیر درس عربی بایستی همواره برای ارتقای یاددگیری و بهبود عملکرد آموزشی، طرح توسعه حرفهای خود را اصلاح نماید.
• دبیر درس عربی بایستی از تحلیل عملکرد دانشآموزان برای کمک به شناسایی نیازهای توسعه حرفهای استفاده نماید.
• دبیر درس عربی بایستی از مفاهیم اصلی پژوهش، فرضیهها، بحثها، فرآیندهای پژوهش و ساختار رشته زبان عربی آگاهی لازم را داشته باشد و در فرآیند آموزش آن را به کار گیرد.
• دبیر درس عربی بایستی از پژوهشهای جدید آموزش استفاده کند و آموزش را مبتنی بر پژوهش، طراحی نماید.
ارزشیابی پیشرفت تحصیلی:
• دبیر درس عربی بایستی مهارت تولید ابزارهای نوین ارزشیابی مانند: رایانه، وسایل صوتی و تصویری و . . . را در سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی مهارت استفاده از انواع روشهای سنجش رسمی و غیر رسمی از قبیل آزمونهای تشریحی، علمی، پژوهش و تحقیق و مشاهدات و . . . را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی مهارت استفاده از انواع ارزشیابیها (ورودی- تکوینی) را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی مهارت استفاده منظم از نتایج ارزیابیها به منظور برنامه ریزی، بهبود و اصلاح آموزش در رسیدن به سطوح بالاتر یادگیری را داشته باشد.
• دبیر درس عربی بایستی انتظارات عملکردی دانشآموزان را به صورت صریح، صحیح و مشخص بیان کند تا دانشآموزان بتوانند خود و دیگران را به سهولت مورد ارزیابی قرار دهند.
• دبیر درس عربی بایستی ارزشیابی و سوابق عملکردی دانشآموزان را در قالب پوشه کار به طور مداوم ثبت و نگهداری کند تا پیشرفت تحصیلی فراگیر دائماً مورد ارزیابی قرار گرفته و محسوس گردد.